Altay mifologiyası və “Mergen” təqaüd proqramı: İdman Akademiyasından möhtəşəm layihə+MÜSAHİBƏ
Azərbaycan İdman Akademiyası bu ildən etibarən “Mergen” təqaüd proqramını elan edib. Proqram xarici tələbələrin Akademiyada təqaüdlə təhsilini nəzərdə tutur.
AFN.az-ın proqramla bağlı suallarını Akademiyanın Beynəlxalq əlaqələr şöbəsinin müdiri Cəmilə İsmayılzadə cavablandırıb:
- Bildiyimiz qədər “Mergen” xarici tələbələrin İdman Akademiyasında təhsil alması istiqamətində ilk təqaüd proqramıdır. Təşəbbüs haradan, kimdən gəldi?
- Türk Dövlətləri Təşkilatına (TDT) üzv (Türkiyə, Qazaxıstan, Qırğızıstan, Özbəkistan) və müşahidəçi (Macarıstan, Şimali Kipr Türk Respublikası, Türkmənistan) dövlətlərin vətəndaşları üçün Azərbaycan İdman Akademiyasında magistratura təhsil səviyyəsi üzrə təqaüdlü əsaslarla təhsil imkanı təklif edən “Mergen” təqaüd proqramı Türk dünyası arasında strateji tərəfdaşlığı, təhsil və idman sahəsində beynəlxalq əməkdaşlığı inkişaf etdirmək üçün bizim dərin, köklü öhdəliyimizdən irəli gəlir. Bu innovativ təşəbbüsün ilkin başlanğıcı Azərbaycanın 2024-cü il idman paytaxtı – Qubada Azərbaycan Respublikasının Gənclər və İdman Nazirliyi, Türk Dövlətləri Təşkilatı və Azərbaycan İdman Akademiyası tərəfindən 11-17 fevral 2024-cü il tarixlərində birgə həyata keçirilən “İdmanda birləşək” mövzusunda II Çoxtərəfli Gənclik Mübadilə Proqramına gedib çıxır. II Çoxtərəfli Gənclik Mübadilə Proqramında Türk Dövlətləri Təşkilatına üzv və müşahidəçi ölkələrdən idmana və onun geniş təsirinə həvəsli gənclər və Azərbaycan universitetlərinin tələbələri iştirak ediblər. Bu mübadilə proqramı mədəni mübadilə və qarşılıqlı öyrənmə üçün canlı platforma rolunu oynadı.
Bu dinamik tədbirin gedişi fonunda Prezident İlham Əliyev fevralın 14-də keçirilən andiçmə mərasimində “Bu, bizim üçün əsas beynəlxalq təşkilatdır, çünki bu, bizim ailəmizdir. Bizim başqa ailəmiz yoxdur. Bizim ailəmiz Türk dünyasıdır” deyərək, Azərbaycanın türk köklərinə sarsılmaz sadiqliyini ifadə etdi. Azərbaycan İdman Akademiyasının Beynəlxalq əlaqələr şöbəsinin əməkdaşları bu fikirlərdən ruhlanaraq və türk dünyası daxilində əlaqələrin gücləndirilməsi baxışını rəhbər tutaraq “Mergen” təqaüd proqramı ideyasını irəli sürdü. Təhsil və idmanın mədəniyyətlərarası anlaşma və əməkdaşlıq üçün güclü əlaqələndiricisi olan bu qabaqcıl təşəbbüs Türk Dövlətləri Təşkilatına üzv və müşahidəçi dövlətlərdən olan gənclərə təhsil imkanlarını genişləndirməyə şərait yaradır. Eyni zamanda akademiyanın hədəf regionlarda tanınmasına, idman və sağlamlıq sahəsində regional bir mərkəzə çevrilməsində də böyük rol oyayır. Beləliklə, “Mergen” təqaüd proqramı akademik mükəmməlliyi inkişaf etdirmək və türk dünyası daxilində və onun hüdudlarından kənarda ortaq birlik, dostluq və əməkdaşlıq dəyərlərini inkişaf etdirmək üçün sarsılmaz öhdəliyin sübutudur.
- İlk mərhələdə hansı ölkələrdən tələbə cəlb etməyi düşünürsüz? Daha doğrusu, hansı ölkələrin gəncləri bizim universitetlərə daha çox maraq göstərir, belə bir araşdırmanız varmı?
- “Mergen” təqaüd proqramının ilkin mərhələsində məqsədimiz ilk növbədə Türk Dövlətləri Təşkilatına üzv dövlətlərdən (Türkiyə, Qazaxıstan, Qırğızıstan, Özbəkistan) və müşahidəçi dövlətlərdən (Macarıstan, Şimali Kipr Türk Respublikası, Türkmənistan) tələbələri cəlb etməkdir. Türk Dövlətləri Təşkilatına üzv və müşahidəçi dövlətlər tarixi bağlar, mədəni yaxınlıq və mövcud əməkdaşlıq kimi bir neçə faktor əsasında müəyyən edilib.
Bundan əlavə, bizim seçimimiz bu dövlətlərdən olan gənclərin Azərbaycan universitetlərində ali təhsil almağa olan marağı və tələbinin hərtərəfli təhlili ilə müəyyən edilir. Biz bu ölkələrdən olan tələbələrin Azərbaycanda təhsil almağa həvəs və marağının səviyyəsini sorğular, təbliğat proqramları və diplomatik görüşlər kimi müxtəlif kanallar vasitəsilə təhlil etmişik.
İlkin mərhələdə bu ölkələrə strateji diqqət yetirməklə, Türk dünyası daxilində möhkəm dostluq və əməkdaşlıq bağlarını inkişaf etdirməyə və “Mergen” təqaüd proqramının təsirini maksimum dərəcədə artırmağa çalışırıq.
- Təqaüd proqramının adını niyə məhz “Mergen” seçdiniz?
- “Mergen” Altay mifologiyasında biliyə sahib olan və biliyə hakim olan deməkdir. Təqaüd proqramımızı "Mergen" adlandırmaqla biz biliyə hörmət edirik və Türk dünyasından olan tələbələrə “bilik axtarışında üstün olmaq üçün fürsətlər təqdim edirik” fikrini çatdırmaq istəyirik. Bundan əlavə, bizim təqaüd proqramımız şəxsi inkişaf, mədəni mübadilə və ictimai tərəqqi üçün əsas əlaqələndirici olaraq biliyi təşviq etmək məqsədi ilə “Mergen” adı ilə mükəmməl şəkildə uyğunlaşır. “Mergen” təqaüd proqramı vasitəsilə biz sərhədləri aşan və daha parlaq gələcəyə doğru yeni yollar açan gələcəyin peşəkarlarını yetişdirməyə çalışırıq.
- Xarici tələbələrin bizim ali təhsil ocaqlarına cəlb edilməsinin ölkəmiz və təhsilimiz üçün nə kimi faydaları var? Bu Azərbaycan İdman Akademiyasına nə qazandıracaq?
- Xarici tələbələrin ali təhsil ocaqlarımıza, xüsusən də Azərbaycan İdman Akademiyası kimi özünəməxsus təhsil müəssisəsinə cəlb edilməsi ölkəmiz, təhsil sistemimiz üçün saysız-hesabsız faydalar təklif edir. Xarici tələbələri cəlb etməklə ali təhsil müəssisələrimiz ilk növbədə beynəlxalq səviyyədə tanınır ki, bu da təhsil müəssisəsinin nüfuzunu yüksəldir və qlobal reytinqlərdəki mövqeyini artırır. Müsbət beynəlxalq reputasiya, yüksək səviyyəli professor-müəllim heyətini, tədqiqatçıları və əlavə maliyyə imkanlarını cəlb edərək, akademik mükəmməlliyi daha da yaxşı səviyyəyə gətirib çıxarır. Digər tərəfdən, xarici tələbələr yerli iqtisadiyyata töhfə verirlər. Beynəlxalq tələbələrin bu axını iqtisadi artımı stimullaşdırır. Bundan əlavə, müxtəlif mənşəli tələbələrlə qarşılıqlı əlaqə, mədəniyyətlərarası anlaşma, tolerantlıq və qlobal vətəndaşlığı inkişaf etdirir.
“Mergen” təqaüd proqramının şərtlərinə əsasən yüksək akademik göstəricisi olan gənclər müraciət edə bilər. Bu o deməkdir ki, biz qeyd olunan sahələrdə öz ölkələrində ən yaxşı nəticə göstərən tələbələri cəlb edəcəyik. Hədəfimiz yüksək potensiallı gənclərin həm də tədqiqat prosesinə cəlb olunması və elmi fəaliyyətə töhvə vermələrinə şərait yaratmaqdır.
Azərbaycan İdman Akademiyasına əcnəbi tələbələrin cəlb edilməsi gələcəkdə idman diplomatiyasının təbliğində mühüm rol oynayacaqdır. İdman vasitəsilə beynəlxalq tələbələr əlaqələr, dostluqlar qura və mədəni fərqləri aradan qaldıra bilərlər. Bu, Azərbaycanın qlobal miqyasda əməkdaşlığının gücləndirilməsi kimi geniş diplomatik məqsədləri ilə üst-üstə düşür. Akademiyaya gələcək xarici tələbələr buranın idman səfiri kimi çıxış edərək öz ölkələrinin idman təşkilatları, federasiyaları və institutları ilə əlaqələr qura bilərlər. Bu əlaqələr akademiyanın qlobal şəbəkəsini və idman dünyasındakı təsirini genişləndirərək, əməkdaşlıq təşəbbüsləri, birgə təlim proqramları və beynəlxalq idman tədbirləri üçün qapılar açır. Beləliklə, xarici tələbələrin ali təhsil müəssisələrimizə, o cümlədən Azərbaycan İdman Akademiyasına cəlb edilməsi mədəni zənginləşmə, iqtisadi yüksəliş, akademik mükəmməllik və idman nailiyyətlərini əhatə edən çoxşaxəli faydalar verir.
- Təqaüd proqramı hansı təhsil pilləsində təhsil alan tələbələr üçün nəzərdə tutulub və nə qədər müddətdə davam etməsi planlaşdırılıb?
- Təqaüd proqramı magistratura təhsil pilləsinə qəbul almaq istəyən tələbələr üçün nəzərdə tutulub və tələbənin təhsil aldığı dövrü əhatə edəcək. Bu, İdman Jurnalistikası üzrə 1 il yarım, yəni 3 semestr, İdman menecmenti, İdman Tibbi və Reabilitasiya və Bədən tərbiyəsi ixtisaslaşmaları üzrə isə 2 il, yəni 4 semestr davam edəcək.
- Təqaüdə müraciət qaydaları haqqında nə deyə bilərsiniz? Seçimlər hansı şərtlər əsasında aparılacaq?
- Namizədlər Azərbaycan Respublikası Elm və Təhsil Nazirliyinin elektron ərizə sisteminə müraciət etməlidirlər: https://portal.edu.az
Elektron qeydiyyatı düzgün şəkildə tamamlamış, bu elanın və müraciət etdikləri ali təhsil müəssisəsinin ümumi tələblərinə cavab verən namizədlər fərdi şəkildə keçiriləcək onlayn müsahibəyə dəvət olunacaqlar.
Təqaüdü qazanmaq üçün əsas meyarlar bunlardır:
- Magistratura səviyyəsi üzrə müraciət edən iddiaçıların əvvəlki təhsil səviyyəsi üzrə ÜOMG 100 ballıq sistem üzrə 75 (GPA 2,50) baldan aşağı olmamalıdır;
- İdman tibbi və reabilitasiya ixtisası üzrə magistr proqramına müraciət üçün tibb üzrə bakalavr təhsili ilə yanaşı rezidentura mərhələsini bitirmək tələb olunur;
- İngilis dilində olan magistr proqramlarına müraciət edən namizədlərdən tələb olunan dil biliyi səviyyəsi (IELTS, TOEFL və ya Dualingodur):
- Azərbaycan dilində olan magistr proqramlarına müraciət edən namizədlərin dil biliyi səviyyəsi Akademiyanın Təqaüd komissiyasının tərkibində təşkil olunan dil imtahanından alınan nəticələrə uyğun olaraq müəyyən ediləcəkdir;
- Təhsildə uğurlu nəticələri ilə xüsusi fərqlənməsi, ali təhsil müəssisəsinin ictimai-mədəni həyatında fəal iştirak etməsi;
- Motivasiya məktubunda məqsədlərin aydın ifadə olunması;
- Seçim meyarları üzrə bir neçə namizədin göstəriciləri eyni olduqda Təqaüd Komissiyası tərəfindən əlavə seçim meyarları tətbiq edilə bilər.
- “Mergen” təqaüd proqramının xarici ölkələrdə təqdimatı nəzərdə tutulurmu?
- Ümumiyyətlə, “Mergen” təqaüd proqramının Türk Dövlətləri Təşkilatına üzv və müşahidəçi ölkələrdə təqdim edilməsi bizim müxtəlif istedadlı tələbələrə çatmağımızı və onlara Azərbaycan İdman Akademiyasında təhsil almaq arzularının həyata keçirmələri üçün lazım olan məlumat və dəstəyi təmin edən təbliğat strategiyamızın mühüm tərkib hissəsidir. Bu il biz proqramda iştirak edən ölkələrin Bakıdakı diplomatik nümayəndəlikləri, Türk Dövlətləri Təşkilatı, eyni zamanda ETN və GİN vasitəsilə rəsmi kanallarla layihənin müvafiq ölkələrdə tanınması üçün addımlar atmışıq. Ölkə xaricində Türkiyənin İstanbul, Antalya və Ankara şəhərlərində təqdimatlar təşkil etmişik. Növbəti aylarda daha bir neçə ölkəyə səfərimiz gözlənilir.
Həbibə ABDULLA