Yapon alimlər Daun sindromunun müalicəsini tapıblar
Yaponiyanın Mie Universitetinin mütəxəssisləri Daun sindromuna səbəb olan əlavə xromosomu aradan qaldırmağa kömək edəcək yeni gen redaktə üsulu kəşf ediblər.
AFN.az xəbər verir ki, bu barədə məlumat yerli "My Modern Met" onlayn nəşrində dərc olunub.
"Mie Universitetinin yapon alimləri qrupu Daun sindromuna cavabdeh olan əlavə xromosomu hədəf alan gen redaktəsi metodu hazırlayıb. Bu yaxınlarda "PNAS Nexus" jurnalında dərc olunmuş tədqiqatın nəticələri göstərir ki, DNT-ni modifikasiya edən CRISPR/Cas9 texnologiyası təsirlənmiş hüceyrələrdə əlavə xromosomları necə çıxara bilir", - deyə nəşr yazır.
Daun sindromu 21-ci xromosomun əlavə nüsxəsinin səbəb olduğu genetik xəstəlikdir ki, bu da trisomiya 21 adlanır. Eşitmə itkisi və anadangəlmə ürək qüsurlarından tutmuş öyrənmə və nitq çətinliyinə qədər inkişaf, fiziki və idrak qüsurlarına səbəb olur.
Bu araşdırmada elm adamları CRISPR təlimatlarını xüsusi olaraq trisomiya 21-i, yəni allele spesifik redaktə kimi tanınan və kəsici fermentin xüsusi olaraq arzu olunan hədəfə yönəldilməsi prosesini hədəfləmək üçün diqqətlə hazırlayıblar.
Komanda CRISPR istifadə edərək əlavə surəti çıxardıqdan sonra laboratoriyada yetişdirilən hüceyrələrdə gen ifadəsinin normallaşdığını aşkar edib. Sonrakı testlər, redaktədən sonra neyroinkişafla əlaqəli genlərin daha aktivləşdiyini, maddələr mübadiləsi ilə əlaqəli genlərin isə yavaşladığını göstərib. Düzəliş edilmiş hüceyrələr də daha sürətli böyüyüb və müalicə olunmamış hüceyrələrə nisbətən iki dəfə sürətlə bölünüb.
Bununla belə, CRISPR texnologiyası sağlam hüceyrələrlə də qarşılıqlı əlaqədə ola bilər, yəni hazırkı ilkin inkişafların klinik miqyasda həyata keçirilməsindən hələ çox uzaqdır. Komanda hazırda öz metodologiyasını təkmilləşdirməyə çalışır ki, yalnız trisomiyalı hüceyrələr gen redaktəsindən təsirlənsin.
