Sosial şəbəkələr insan psixikasına necə təsir edir - ARAŞDIRMA
Sosial şəbəkələrdən, internetdən hədsiz çox istifadə etmək insan psixikasına mənfi təsir göstərə bilər.
AFN.az xarici mediaya istinadən xəbər verir ki, elm adamları son illər Facebook, Instagram, Twitter, YouTube, TikTok və digər populyar proqramlardan istifadənin insan psixikasına necə təsir etdiyini araşdırıblar. Alimlər müsbətdən daha çox mənfi tendensiyaların olduğunu iddia edirlər. Belə ki, Şotlandiyanın Qlazqo Universitetinin alimləri belə qənaətə gəliblər ki, sosial şəbəkələrdən gündə 5 saatdan artıq istifadə yuxu problemlərinə, depressiyaya və hətta yaddaşın itməsinə səbəb ola bilər.
Uelsdə yelləşən Suonsi Universitetinin tədqiqatçıları sübut ediblər ki, insan gün ərzində feyzbukdan nə qədər çox istifadə edirsə, həyatından bir o qədər az məmnun olur. Sosial şəbəkələrdə insan digər istifadəçilərin nailiyyətlərlə necə fəxr etdiyini görür, lakin uğur qazanmaq üçün edilən səyləri görmür. Bu, reallığı bir qədər təhrif edir və başqalarına özündə şübhə və paxıllıq yarada bilər ki, bu da depressiv vəziyyətlərə gətirib çıxarır.
Sosial medianın mənfi təsirini necə azaltmaq olar?
ABŞ-ın Vaşinqton şəhərində yerləşən Corctaun Universitetinin psixologiya üzrə kiçik professoru Yelena Ketsmanoviç sosial şəbəkələrin psixikaya mənfi təsirini azaltmağa kömək edəcək tövsiyələr hazırlayıb.
Sosial mediada vaxtınızı məhdudlaşdırın. Bunu hansı şəraitdə etdiyinizə də nəzarət edin. Məsələn, ailə və dostlarla nahar zamanı, uşaqlarla oynayanda və ya tərəfdaşla söhbət edərkən. Yatmazdan əvvəl qadcetlərdən istifadəni dayandırın. "Boşaltma" günlərini təşkil edin. Bəzi alimlər 5 gün ərzində sosial şəbəkələrdən imtinanın stress səviyyəsini azaldacağını və həyatdan məmnuniyyəti artıracağını iddia edirlər. Sosial şəbəkələrdən tamamilə imtina edə bilmirsinizsə, onda onlara sərf olunan vaxtı gün ərzində 10 dəqiqə olmaqla məhdudlaşdırın.
Nə etdiyinizi və bu barədə nə hiss etdiyinizi müşahidə edin. Alimlər müəyyən ediblər ki, yalnız başqalarının nəşrlərinə baxan və oxuyanlar adətən yazı dərc edən və şərhlər vasitəsilə ünsiyyət quranlardan daha pis hiss edirlər. Mütəxəssislər həmçinin real həyatda tanıdığınız insanlarla sosial şəbəkələr vasitəsilə ünsiyyət qurmamağı, onları oradan izləməməyi məsləhət görürlər.
Sosial mediadan şüurlu şəkildə istifadə edin. Sosial mediaya girmək istəyiniz olduqda özünüzə baxın. Bəzən bu, həyatda ciddi düşüncələrdən və problemlərdən qaçmağın bir yoludur. Hər dəfə sosial şəbəkələri açanda özünüzə ən səmimi cavabı verin ki, niyə indi bunu edirsiniz.
Lazımsız səhifələrə və yad adamlara abunə olun. Sizin üçün darıxdırıcı, əsəbi, təhqiredici məzmunlu səhifələri və ya insanları izləməyin. Onlardan imtina etsəniz, psixo-emosional vəziyyətiniz yaxşılaşacaq.
