Süni intellektlə dəstəklənən infraqırmızı kamera səmada yadplanetliləri axtaracaq
Harvard-Smithsonian Astrofizika Mərkəzinin və Galileo Layihəsinin alimləri Yer səmasını infraqırmızı şüalarla skan edəcək süni intellektlə dəstəklənən kamera sisteminin yaradılmasını təklif ediblər. Bu sistemin yerdənkənar həyatın izlərini daşıyan naməlum hava obyektlərini aşkar etmək üçün istifadə edilməsi nəzərdə tutulub.
ABŞ Milli Kəşfiyyat İdarəsi 2021-ci ildə Naməlum Hava Hadisələri (UAP) haqqında məxfilikdən azad edilmiş hesabat dərc edib. Müdafiə Nazirliyi də o vaxtdan bəri illik UAP hesabatlarını dərc edir. Lakin bu günə qədər bu mövzuda elmi məlumatlar ictimaiyyətə açıqlanmayıb.
Bu çatışmazlığı aradan qaldırmaq üçün hazırlanan yeni araşdırmada bütün səmanı əhatə edən “Dalek” adlı infraqırmızı kamera sisteminin hazırlanması təklif edilir. Araşdırmaya Harvard Universiteti Galileo Layihəsi astrofiziki Dr. Laura Domine yol göstərib.
Layihə çərçivəsində inkişaf etdirilən "Dalek" adlı sistem NASA-nın 2023-cü ildə UAP müşahidələri üçün təklif etdiyi texniki kriteriyalara əsaslanır. Bu meyarlara millisaniyəlik zaman dövrlərində ölçə bilən sensorlar, çox sensorlu sistemlər və hərəkət, forma və rəng kimi məlumatların eyni vaxtda toplanması daxildir.
Cihazın dizaynı Britaniyanın "Doktor Kim" elmi fantastika seriyasındakı "Dalek" personajlarının şərəfinə adlandırılıb.
"Dalek" sistemi Galileo Layihəsinin aparıldığı üç rəsədxanada istifadə olunur. Onların hər biri ayda təxminən 100 min səma obyekti aşkar edir. Müşahidələrdən əldə edilən məlumatlar təyyarələr, peyklər, quşlar və şarlar kimi müəyyən edilmiş obyektlər üzərində öyrədilmiş YOLO (Yalnız bir dəfə baxırsan) və SORT (Simple Online and Realtime Tracking) alqoritmləri ilə təhlil edilir.
Bu sistem sayəsində müşahidə edilən anomaliyaları ehtiva edən obyektlər müəyyən edilir. Müşahidənin ilk beş ayı ərzində təqribən 500 min obyekt araşdırılıb. Bunların təqribən 80 mini (16%) anormal hərəkət xüsusiyyətlərinə malik olduqları səbəbi ilə ətraflı şəkildə araşdırılıb. Nəhayət, 144 obyektin mənşəyini dəqiq müəyyən etmək mümkün olmayıb.
Galileo Layihəsinin rəhbəri olan Prof. Avi Loeb vurğulayıb ki, hökumət tərəfindən əldə edilən məlumatlar məxfilik səbəbindən çox vaxt paylaşıla bilməz, ona görə də alimlərin müstəqil məlumat toplama vasitələrinə ehtiyacı var. "Göy sirr deyil, ona görə də biz öz sistemlərimizlə səmanı izləyirik", - deyə Loeb əlavə edib.
Loeb eyni zamanda müxtəlif rəsədxanalardakı detektorların birlikdə istifadə edilməsi ilə cisimlərin məsafələrinin və sürətlərinin ölçülə biləcəyini və beləliklə, texnoloji cəhətdən izah edilə bilməyən uçuş xüsusiyyətlərinin daha aydın şəkildə təsbit edilə biləcəyini ifadə edib.
Layihənin son məqsədi insanın düzəltdiyi texnologiyadan kənar xassələri göstərən obyektlərin izlərini tapmaqdır.
Professor Loeb “Əgər milyonda bir şansla belə bir obyektlə qarşılaşsaq, bu, bəşər tarixində ən böyük elmi kəşf ola bilər” ifadələrini qeyd edib.
Bütün araşdırma "Sensors" elmi jurnalında dərc olunub.
