BEA: Neftə tələbat artımı 2009-dan bəri ən zəif səviyyədə olacaq
Beynəlxalq Enerji Agentliyi (BEA) açıqlayıb ki, qlobal neftə tələbatın artımı bu il 2020-ci ildəki COVID-19 dövrü istisna olmaqla, 2009-cu ildən bəri ən aşağı səviyyədə olacaq.
BEA-nın neft bazarına dair hesabatına əsasən, bu il qlobal neftə gündəlik tələbatın ötən illə müqayisədə təxminən 700 min barel artaraq 103 milyon 682 min barelə çatacağı gözlənilir. Əvvəlki hesabatda isə bu artım gündəlik 720 min barel kimi proqnozlaşdırılmışdı.
Bu düzəlişin əsas səbəbi ilin ikinci rübündə gözləntilərin altında qalan tədarüklər olub. Bu dövrdə qlobal neftə tələbat ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə yalnız 550 min barel artıb, bu isə ilin birinci rübündəki 1,1 milyon barellik artımın yarısı qədərdir. İlk rübdə xüsusilə OECD ölkələrində qış aylarının soyuq keçməsi səbəbindən neft istehlakı adi səviyyədən yüksək olmuşdu. Lakin son aylarda xüsusilə inkişaf etməkdə olan ölkələrdə neftə olan tələbatın açıq şəkildə zəiflədiyi müşahidə olunub.
Ticarət tariflərinin real iqtisadiyyata təsiri hələ tam hiss olunmasa da, ən ciddi daralmalar ticarət müharibəsindən birbaşa təsirlənən ölkələrdə qeydə alınıb. Çin, Yaponiya, Cənubi Koreya, ABŞ və Meksikada neftə olan tələbat azalarkən, Avropa və Asiya xaricindəki inkişaf etməkdə olan ölkələr daha dayanıqlı performans göstərib.
BEA-nın təxminən 700 min barellik artım proqnozu 2020-ci il istisna olmaqla 2009-cu ildən bəri ən zəif illik artım göstəricisidir.
Bu ilin ikinci yarısında isə qlobal neftə tələbat artımının mövcud sürətlə davam etməsi gözlənilir.
2026-cı ildə isə qlobal iqtisadi siyasətlərdə gözlənilən yumşalma ilə birlikdə neftə gündəlik tələbatın 720 min barel artaraq 104 milyon 404 min barelə çatacağı proqnozlaşdırılır.
İyun ayında qlobal neft təchizatı 950 min barel artdı
Hesabata əsasən, iyun ayında qlobal neft təchizatı əvvəlki ayla müqayisədə gündəlik təxminən 950 min barel artaraq 105 milyon 620 min barelə yüksəlib.
Bu dövrdə Neft İxrac Edən Ölkələr Təşkilatının (OPEC) xam neft istehsalı gündəlik təxminən 420 min barel artaraq 28 milyon 260 min barel olub. OPEC-in xam neftdənkənar (konvensional olmayan) istehsalı isə dəyişməyərək gündəlik 5 milyon 630 min barel səviyyəsində qalıb. Beləliklə, OPEC-in ümumi istehsalı iyun ayında gündəlik 33 milyon 890 min barel təşkil edib.
OPEC-ə daxil olmayan ölkələrdə isə gündəlik istehsal təxminən 530 min barel artaraq 71 milyon 730 min barelə çatıb.
OPEC+ qrupunun artımda rolu həlledici olub
İyun ayında qlobal neft təchizatındakı artımın 500 min bareli OPEC və OPEC-ə daxil olmayan bəzi istehsalçı ölkələrdən ibarət OPEC+ qrupu tərəfindən təmin edilib.
Bu dövrdə Səudiyyə Ərəbistanının xam neft istehsalı gündəlik 700 min barel artıb. İraq, Qazaxıstan və Birləşmiş Ərəb Əmirliklərində isə daha mülayim artımlar müşahidə olunub. Lakin İranda gündəlik 400 min barel azalma və Venesueladakı əlavə azalmalar ümumi artımı qismən tarazlayıb. Beləliklə, OPEC+ qrupunun ümumi xam neft istehsalı iyunda əvvəlki ayla müqayisədə gündəlik 500 min barel artaraq 42 milyon 750 min barelə yüksəlib.
OPEC+ xaricindəki ölkələrdə isə xam neft istehsalı gündəlik 450 min barel artaraq 54 milyon 610 min barel olub. Kanadadakı istehsal artımı və mövsümi bioyanacaq istehsalı Kolumbiya və ABŞ-dakı azalmaları kompensasiya edib.
Ümumilikdə iyun ayında qlobal neft istehsalı ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə gündəlik 2,9 milyon barel artıb. Bu artımın 1,9 milyon barellik hissəsi OPEC+ ölkələrinin payına düşür.
