Alimlər ürəkdə "mini beyin" kəşf ediblər
Ürəyin yalnız beyin tərəfindən idarə olunduğu fikri elm adamları tərəfindən edilən təəccüblü kəşflə dəyişir. İsveçin Karolinska İnstitutunun və ABŞ-ın Kolumbiya Universitetinin alimləri ürəyin öz sinir sisteminə malik olduğunu aşkar ediblər. "Mini beyin" adlanan müstəqil sinir sistemi ürəyin ritmini tənzimləyir.
Uzun illər ürəyin beyinə bağlı avtonom sinir sistemi vasitəsilə idarə olunduğu düşünülürdü.
Ancaq araşdırmalar göstərdi ki, ürək divarındakı bu sinir şəbəkəsi düşünüldüyündən çox daha mürəkkəb bir quruluşa malikdir və ritm tənzimlənməsində müstəqil rol oynayır.
Karolinska İnstitutundan dos. Dr. Konstantinos Ampatzis "Beyin nəfəs alma və ya hərəkət kimi ritmik funksiyaları tənzimlədiyi kimi, bu kiçik beyin ürək döyüntüsünü idarə etməkdə mühüm rol oynayır" deyib.
Tədqiqat ürəkdə müxtəlif funksiyaları olan bir neçə növ neyron müəyyən edib. Bunlardan biri ürəyin təbii stimulyatoru kimi fəaliyyət göstərən bir qrup neyrondur. Bu kəşf ürək ritminin necə idarə olunduğuna dair mövcud baxışları dəyişdirir və yeni klinik üfüqlər açır.
Tədqiqat insan ürəyinə oxşar ritmlərə və funksiyalara malik zebra balığı üzərində aparılıb. Tədqiqatçılar təkhüceyrəli RNT ardıcıllığı, anatomik tədqiqatlar və elektrofizioloji üsullardan istifadə edərək, ürəkdəki neyronların quruluşunu, təşkilini və funksiyasını xəritələşdiriblər.
Dr. Ampatzis "Biz məşq, stress və ya xəstəlik kimi müxtəlif şəraitlərdə ürəyin neyron şəbəkəsi ilə beyin arasındakı qarşılıqlı əlaqəni araşdırmağa davam edəcəyik" deyib. O ürəyin neyron şəbəkəsindəki pozğunluqların müxtəlif ürək xəstəliklərinə necə kömək etdiyini araşdıraraq yeni müalicə hədəflərini müəyyənləşdirməyi hədəflədiklərini də vurğulayıb.
Mənbə: ScitechDaily
