Rusiya qazının Ukrayna üzərindən Avropaya nəqlinin dayandırılmasına çox az vaxt qalıb

Rusiya qazının Ukrayna üzərindən daşınması ilə bağlı müqavilənin müddəti dekabrın 31-də başa çatır.
Ukrayna müharibəsindən əvvəl Avropa Birliyinin (AB) ən böyük təbii qaz tədarükçüsü olan Rusiya, təxminən 50 il davam edən boru kəməri investisiyaları ilə 2022-ci ilə qədər Aİ-dəki bazar payını 40 faizə çatdırıb.
Müharibə ilə əlaqədar sanksiyalara görə müştərilərini ABŞ və Qətər kimi mayeləşdirilmiş təbii qaz (LNG) tədarükçülərinə itirən Rusiya və hasilatını artıran Norveç keçən il Aİ-yə təxminən 15 milyard kubmetr təbii qaz göndərib. Söz mövzusu həcm isə 2021-ci ildə 201,7 milyard kubmetr səviyyəsində idi.
Macarıstan və Slovakiya Rusiyada boru kəmərləri ilə təbii qazın tədarükündə inhisarda olan “Qazprom”un əsas müştəriləri arasında qaldıqları halda, Aİ-də hər iki ölkə daşınmaların davam etdirilməsi üçün təşəbbüsləri davam etdirir.
Nəhayət, Slovakiyanın baş naziri Robert Fiko dekabrın 22-də axşam Moskvaya gedərək, təbii qazın nəqli məsələsini müzakirə etmək üçün Kremldə Rusiya prezidenti Vladimir Putinlə görüşüb.
Macarıstanın xarici işlər və ticarət naziri Peter Siyarto da Rusiya qazının Macarıstan iqtisadiyyatının sabitliyi üçün kritik əhəmiyyətə malik olduğunu qeyd edib.
Ukrayna prezidenti Volodomir Zelenski Rusiya qazının nəqlini davam etdirməyəcəkləri ilə bağlı açıq açıqlamalar verib. Öz növbəsində Putin də dekabrın 19-da verdiyi açıqlamada “Bu müqavilə artıq olmayacaq, hər şey aydındır, biz yaşayacağıq, “Qazprom” sağ qalacaq” ifadələrini işlədib.
Regionun enerji tənliyində mühüm rolunu itirmək istəməyən Ukrayna Azərbaycan üzərindən daşımaların təmin edilməsi üçün danışıqlar aparsa da, bu istiqamətdə konkret irəliləyiş əldə olunmayıb.
Digər tərəfdən Ukrayna keçən il AB və Moldovadan təxminən 5 milyard kubmetr təbii qaz idxal etdiyi halda, bu qazın əhəmiyyətli hissəsinin Rusiyadan tərs axın üsulu ilə götürülərək ölkəyə geri göndərilən rus qazından ibarət olması da diqqət çəkib.
Mənbə: AA